FIV u kota – co musisz wiedzieć o kocim AIDS

Diagnoza FIV brzmi przerażająco, ale nie oznacza końca szczęśliwego życia dla kota. To schorzenie wymaga świadomego podejścia i odpowiedniej opieki, dzięki czemu zarażony kot będzie mógł cieszyć się pełnią życia przez wiele lat. W tym artykule znajdziesz wszystkie informacje, które pomogą Ci zrozumieć, czym jest FIV i jak dbać o kota z tym wirusem.

Czym jest FIV?

FIV (z ang. feline immunodeficiency virus) to wirus nabytego niedoboru immunologicznego występujący u kotów. Choroba ta określana jest potocznie jako koci AIDS, ponieważ przypomina ludzką odmianę tej choroby – choć wirus nie stanowi zagrożenia dla ludzi ani innych zwierząt.

Po raz pierwszy wirus został wyizolowany w 1986 roku w Kalifornii. Szacuje się, że schorzenie dotyka około 11% wszystkich kotów na świecie. Wykryto je także u dziko żyjących kotów, takich jak lwy, tygrysy, pumy, rysie, gepardy i oceloty.

Jak dochodzi do zakażenia?

Wiedza o drogach zakażenia pomoże Ci chronić swojego kota przed wirusem lub zapobiec jego dalszemu rozprzestrzenianiu.

Koci wirus FIV przenika do ran poprzez ślinę. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt zdrowego zwierzęcia z wydzielinami chorego – śliną, krwią, moczem, nasieniem, mlekiem lub innymi płynami ustrojowymi.

Najbardziej narażone na zakażenie są:

• Koty wychodzące i wolnożyjące
• Niekastrowane samce (walczące o terytorium)
• Zwierzęta aktywne seksualnie
• Koty o nieznanej przeszłości (np. ze schronisk)
• Kocięta mogą zarazić się od matki w życiu płodowym

Kot pozostaje nosicielem FIV do końca życia i może zarażać inne koty na każdym etapie choroby, nawet jeśli przebiega ona bezobjawowo.

FIV u kota – objawy, na które musisz uważać

FIV przez długi czas może nie dawać żadnych widocznych objawów. W dodatku są one niespecyficzne, zwłaszcza we wczesnych fazach choroby. Przebiega ona następująco.

Faza ostra (wiremia)

Po około 6-9 tygodniach od zakażenia wirus namnaża się w organizmie zwierzęcia i powoduje objawy typowe dla innych chorób wirusowych. Mogą pojawić się:

• gorączka
• osłabienie i spadek aktywności
• utrata apetytu
• zaburzenia trawienne

U kotów o silnej odporności ten etap często przebiega niepostrzeżenie.

Sprawdź także: Pozycja bólowa u kota – jak pomóc kotu?

Faza bezobjawowa

W dalszej kolejności następuje utajenie wirusa i wyciszenie objawów – faza ta może trwać nawet wiele lat. W tym czasie kot wydaje się całkowicie zdrowy, jednak nadal jest nosicielem i może zarażać inne zwierzęta.

Faza pogorszenia stanu zdrowia

Objawy w tej fazie są bardzo podobne do tych z pierwszej fazy, dodatkowo może pojawić się osłabienie, zmiany nastroju i inne zmiany sugerujące starość. Charakterystyczne są:

• spadek energii i apetytu
• pogorszenie jakości sierści
• powiększone węzły chłonne
• spadek masy ciała

Faza immunosupresji

Odporność się znacznie osłabia, powtarzają się infekcje górnych dróg oddechowych, skóry, przewodu pokarmowego oraz infekcje wtórne w jamie ustnej. To właśnie w tym etapie najczęściej stawiana jest diagnoza – niestety często jest już wtedy za późno na skuteczne powstrzymanie choroby. Infekcje na tym etapie są odporne na leczenie i mają ostrzejszy przebieg.

FIV FeLV – dwie poważne choroby, które warto rozróżnić

Opiekunowie kotów często mylą te dwa wirusy, ponieważ oba należą do retrowirusów i osłabiają układ odpornościowy. 

FIV przenosi się głównie przez rany, dlatego najczęściej występuje u kotów niekastrowanych walczących o terytorium lub partnerów. FeLV (białaczka) nazywany jest czasem chorobą miłości, ponieważ przenosi się poprzez wzajemne mycie, wylizywanie, ocieranie pyszczkami, korzystanie z tej samej miski.

Najważniejsza różnica: Istnieje skuteczna szczepionka przeciwko FeLV, która chroni przed większością szczepów wirusa, podczas gdy szczepionka przeciwko FIV nie jest obecnie dostępna.

Źródło: Freepik

Diagnostyka – jak wykryć FIV?

FIV diagnozuje się za pomocą testu ELISA, który wykrywa przeciwciała przeciwko wirusowi w krwi kota. Test jest szybki i prosty w wykonaniu, ale może dawać wyniki fałszywie dodatnie lub ujemne, dlatego zaleca się potwierdzenie wyniku innymi metodami, takimi jak Western blot lub PCR.

Test warto wykonać:

• Po adopcji kota ze schroniska lub z ulicy
• Przed wprowadzeniem nowego kota do domu, w którym mieszkają inne koty
• Gdy kot miał kontakt z obcymi zwierzętami
• Przy pojawieniu się niepokojących objawów

Jak dbać o kota z FIV – praktyczne wskazówki

Diagnoza FIV nie jest wyrokiem. Dobrze zadbany kot z FIV może żyć równie długo co zdrowy kot – kluczowe jest jednak zadbanie o jego zdrowie i dobrostan.

Sprawdź także: Jak dbać o kota? Kompleksowy poradnik

Izolacja i bezpieczeństwo

Kot chorujący na FIV musi być odizolowany od innych kotów – zwierzę wychodzące powinno zamieszkać na stałe w domu. To chroni zarówno inne koty przed zakażeniem, jak i Twojego pupila przed infekcjami, które w tym stanie może ciężej przeżywać.

Regularne wizyty u weterynarza

Niezbędna jest regularne badanie parametrów krwi i stanu ogólnego kota. Kontrole pozwolą wcześnie wychwycić wszelkie niepokojące zmiany i szybko zareagować.

Profilaktyka i szczepienia

Regularne szczepienia i odrobaczanie są kluczowe zarówno dla zdrowych kotów, jak i tych z FIV. Choć może się to wydawać sprzeczne, szczepienia (jeśli zaleci je weterynarz) pomagają chronić osłabiony organizm przed dodatkowymi infekcjami.

Odpowiednie żywienie

Karma dla kota powinna zawierać dużo mięsa oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych, które pomagają zwalczać stany zapalne. Ważnym składnikiem diety jest również lizyna, która wpływa na wzmocnienie odporności zwierzęcia.

Sprawdź także: Rośliny trujące dla kotów

Wsparcie odporności

Leczenie polega na wzmacnianiu odporności kota poprzez suplementy zawierające kwas askorbinowy, lizynę, kwasy omega-3 oraz β-glukany. Po konsultacji z lekarzem weterynarii, można sięgnąć po suplementy diety, których zadaniem jest odbudowanie odporności kota.

Naturalnym wsparciem dla osłabionego organizmu może być olej CBD dla kotów. Produkty takie jak Hempets® LOving, specjalnie opracowane dla małych ssaków (w tym kotów), zawierają kannabidiol pochodzący z ekologicznych upraw konopi. CBD działa na układ endokannabinoidowy obecny u wszystkich ssaków i pomaga wzmocnić układ odpornościowy, redukując stany zapalne oraz łagodząc stres. To wszystko ma kluczowe znaczenie w opiece nad kotem z FIV. 

Przeczytaj też: Olej CBD – jaki wybrać dla swojego zwierzaka? 

Przed włączeniem jakiegokolwiek suplementu do diety chorego zwierzęcia zawsze skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

Redukcja stresu

Do spadku odporności przyczynia się niekiedy zmiana miejsca zamieszkania, wyjazd właściciela lub pojawienie się nowego domownika, dlatego warto ograniczać sytuacje stresowe u kota oraz zapewnić zwierzęciu bezpieczeństwo i rutynę.

Rokowanie – czy FIV to wyrok?

Niestety, na ten moment FIV jest schorzeniem nieuleczalnym. Jednak nie oznacza to, że kot nie może prowadzić szczęśliwego życia.

Szybkie wykrycie choroby zdecydowanie wpływa na długość życia kota – dzięki odpowiedniej opiece i trosce można znacznie przedłużyć oraz poprawić jakość życia kota. 

Jak zapobiegać FIV?

Najskuteczniejsza profilaktyka to:

• Kastracja/sterylizacja – eliminuje walki o terytorium i kopulację
• Trzymanie kota w domu – minimalizuje kontakt z potencjalnie zarażonymi zwierzętami
• Diagnoza przed adopcją – poddaj nowego kota testom zanim wprowadzisz go do domu, szczególnie, jeśli mieszkają już u Ciebie inne zwierzęta
• Odpowiednia dieta, odrobaczanie i szczepienia – wzmacnia naturalną odporność organizmu

Przeczytaj też: Dlaczego koty mruczą?

Źródła:

James R. Richards, Feline immunodeficiency virus vaccine: Implications for diagnostic testing and disease management. Biologicals

Szybkie testy w kierunku FeLV i FIV – którym ufać najbardziej?. Weterynaria po Dyplomie

M J Hosie, C Robertson, O Jarrett, Prevalence of feline leukaemia virus and antibodies to feline immunodeficiency virus in cats in the United Kingdom. National Library of Medicine

J K Yamamoto et al, Epidemiologic and clinical aspects of feline immunodeficiency virus infection in cats from the continental United States and Canada and possible mode of transmission. National Library of Medicine