Nużyca u psa – czy można się nią zarazić? Objawy i leczenie

Nużyca to choroba skóry wywoływana przez mikroskopijne pasożyty – nużeńce. Choć u większości psów bytują one bezobjawowo, w pewnych warunkach mogą się nadmiernie rozmnożyć i wywołać poważne problemy skórne. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest nużyca, jakie są jej objawy oraz jak można ją skutecznie leczyć. Dodatkowo omówimy metody profilaktyki, które pomagają zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Nużyca u psa – co to za choroba?

Nużycę psów wywołują mikroskopijne pasożyty zwane nużeńcami (Demodex), które naturalnie bytują na skórze zwierząt i ludzi. W niewielkich ilościach są nieszkodliwe. Problem pojawia się, gdy dochodzi do ich nadmiernego rozmnożenia. Wówczas powodują podrażnienia skóry, stany zapalne, wypadanie sierści, a czasem nawet infekcje wtórne. 

Najczęściej spotyka to psy o osłabionym układzie odpornościowym, szczególnie szczenięta lub zwierzęta starsze. Choroba nie jest zaraźliwa między zwierzętami (z wyjątkiem matek karmiących). Nie przechodzi też na ludzi. Jednak może być trudna do wyleczenia bez wsparcia weterynaryjnego.

Skąd bierze się nużyca? Przyczyny

Jak już wspomnieliśmy, nużyca u psów jest wywoływana przez nużeńce (Demodex). Pasożyty te są powszechne i zazwyczaj nie stanowią problemu, lecz gdy układ odpornościowy psa nie funkcjonuje prawidłowo, może dojść do ich nadmiernego namnażania, a tym samym – do rozwoju choroby. 

Główne przyczyny nużycy i czynniki ryzyka obejmują:

• Osłabiony układ odpornościowy – Nużyca najczęściej rozwija się u szczeniąt, starszych psów lub tych, które cierpią na choroby osłabiające odporność (np. nowotwory lub zakażenia wirusowe i pasożytnicze).
• Czynniki genetyczne – Niektóre psy mogą mieć predyspozycje genetyczne do rozwinięcia nużycy.
• Stres i inne czynniki zewnętrzne – Przewlekły stres, złe warunki życia, niewłaściwa dieta czy nadmierne obciążenie organizmu mogą osłabić naturalne mechanizmy obronne psa, sprzyjając rozwojowi nużycy.
• Kontakt z nosicielami – Choć nużyca nie jest zaraźliwa, nużeńce są przekazywane z matki na szczenięta w trakcie karmienia.

Nużyca u psa – objawy

Nużyca u psów może objawiać się na różne sposoby, w zależności od jej stopnia zaawansowania. Wyróżnia się dwa główne rodzaje nużycy: miejscową i uogólnioną. 

Nużyca miejscowa (łagodniejsza forma)

• Łysienie – Choroba zaczyna się od niewielkich, ogniskowych miejsc łysienia, najczęściej wokół oczu, warg, na łapach i w okolicach tułowia.
• Zaczerwienienie skóry – W powyżej wymienionych miejscach skóra może być podrażniona, zaczerwieniona lub delikatnie zaogniona.
• Łuszczenie się skóry – Czasem można też zauważyć suche, łuszczące się obszary.
• Brak swędzenia – W łagodniejszych przypadkach nie występuje swędzenie, co odróżnia nużycę miejscową od innych chorób skórnych.

Nużyca uogólniona (cięższa forma)

• Rozległe łysienie – Dotyczy większych obszarów ciała psa, m.in. tułowia, głowy i łap.
• Ropne zmiany skórne – W zaawansowanych przypadkach może dojść do wtórnych infekcji bakteryjnych, które prowadzą do powstania ropni, owrzodzeń i strupów.
• Silne podrażnienie i zapalenie skóry – Skóra może być silnie zaczerwieniona, zaogniona, a czasami bolesna w dotyku.
• Nieprzyjemny zapach – W wyniku wtórnych infekcji skóra psa może wydzielać nieprzyjemny zapach.
• Osłabienie – W przypadkach uogólnionej nużycy, pies może być ogólnie osłabiony, co wynika z towarzyszących infekcji i osłabienia organizmu.

Nużeniec u psa – leczenie

Diagnoza nużycy u psa

Rozpoznanie nużycy opiera się głównie na badaniu skóry psa i potwierdzeniu obecności nużeńców. 

Lekarz weterynarii przeprowadza zwykle:

• Zeskrobiny skóry – Jest to podstawowa metoda diagnostyczna. Weterynarz pobiera próbkę skóry, zeskrobując jej górną warstwę, aby zbadać ją pod mikroskopem, ponieważ nużeńce są niewidoczne gołym okiem.
• Badanie sierści – W niektórych przypadkach specjalista może też zbadać korzenie sierści, ponieważ nużeńce czasami bytują w mieszkach włosowych.
• Badania dodatkowe – W przypadku wtórnych infekcji skóry mogą być potrzebne dodatkowe testy, aby ustalić, jakie bakterie powodują infekcję i dobrać odpowiednie leczenie.

Leczenie nużycy u psów

Leczenie nużycy zależy od jej rodzaju, a także od ogólnego stanu zdrowia psa. 

Poniżej opisujemy podstawowe metody leczenia.

Nużyca miejscowa

Łagodniejsze przypadki często ustępują samoistnie. Dodatkowo można stosować miejscowe środki lecznicze, np. kremy, maści lub preparaty w płynie zawierające substancje zabijające pasożyty. Aplikacja odbywa się bezpośrednio na zmienione chorobowo miejsca.

Ważne jest też monitorowanie zmienionych chorobowo miejsc.

Nużyca uogólniona 

Cięższa postać choroby wymaga bardziej złożonego leczenia, uwzględniającego m.in.:

• Leki doustne lub zastrzyki – W przypadkach uogólnionych weterynarz może przepisać leki, które pomagają zwalczać pasożyty. Stosuje się również zastrzyki lub krople na skórę.
• Kąpiele lecznicze – Warto wesprzeć leczenie domowymi kąpielami z użyciem specjalnych szamponów, które pomagają zabijać nużeńce i łagodzić objawy skórne.
• Antybiotyki – W przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych lekarz weterynarii może przepisać antybiotyki.
• Leki wzmacniające odporność – Nużyca często rozwija się u psów z osłabionym układem odpornościowym, więc zalecane są też suplementy wspierające odporność.

Czas trwania leczenia

Leczenie nużycy może być długotrwałe, zwłaszcza w przypadku nużycy uogólnionej. Zazwyczaj trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. W tym czasie lekarz weterynarii regularnie pobiera zeskrobiny skóry, aby sprawdzić, czy liczba pasożytów się zmniejsza.

Nużyca – profilaktyka

W ramach profilaktyki warto stosować poniższe metody wspierające zdrowie i odporność psów:

• zdrowa dieta uwzględniająca wszystkie niezbędne witaminy dla psów,
• regularne wizyty kontrolne w gabinecie weterynaryjnym,
• unikanie stresu,
• dbanie o higienę i czyste środowisko,
• unikanie hodowli z przypadkami nużycy uogólnionej,
• szczególna opieka nad szczeniętami i starszymi psami.

Cennym środkiem wspierającym odporność psów w każdym wieku są olejki CBD Hempets™. Zawarte w nich naturalne oleje wysokiej jakości i szerokie spektrum kannabinoidów mają właściwości wzmacniające układ immunologiczny, oddziałując na układ endokannabinoidowy. Dodatkowo działają przeciwzapalnie i uspokajająco, co działa łagodząco na stres. 

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o stosowaniu tego typu produktów, przeczytaj nasze poradniki:

Olejki CBD dla psa – jak, kiedy i po co je stosować?

Olej CBD – jaki wybrać?

Dawkowanie oleju CBD

Źródła:

dr n. wet. Żaneta Listowska, Nużyca psów w pigułce. Magazyn Weterynaryjny

lek. wet. Marzena Zmarlak, Nużyca u psów. Weterynaria news.pl